نوشابه مصرفی تشکیل شده از: دی اكسيدكربن + اسيد + شكر
در ساخت نوشابه از مواد مختلفی استفاده می شود كه خوردن آنها بهصورت جداگانه كمی وحشتناك بهنظر می رسد! از جمله مهمترين مواد تشكيلدهنده نوشابه به موارد زير می توان اشاره كرد:
دي اكسيد كربن: احتمالا نام آب گازدار را روی بطری های نوشابه ديدهايد. اين گازی كه از آن نام برده می شود، اغلب دی اكسيدكربن(همان گاز كربنيك خودمان ) است كه با فشار وارد بطری می شود و وقتی در بطری را باز می كنيد، فشار برداشته می شود و به صورت حباب خارج می شود.
شكر: اغلب نوشابهها به كمك شكر يا شيره ذرت شيرين می شوند .
اسيد: معروفترين اسيدهای به كار رفته در نوشابه اسيد سيتريك و اسيد فسفريك هستند. مزه تيزی كه به دنبال نوشيدن كولا احساس ميكنيد، ناشی از همين اسيدهاست.
كافئين: این ماده كه در بسیاری از نوشابهها وجود دارد، بهعنوان يك عامل محرك روی قلب و سيستم اعصاب مركزی اثر ميگذارد و موجب افزايش تمركز و هشياری می شود. كافئين بهطور موقت فشار خون را بالا ميبرد ولي در مورد اثرات درازمدت آن روي فشار خون هنوز يافته قابل استنادي وجود ندارد. اضطراب، احساس ناراحتي در شكم، اختلال خواب و...از ساير عوارض كافئين هستند. از ديگر عوارض مهم كافئين ايجاد وابستگي است، به طوری كه بيش از 50درصد كسانی كه به طور مرتب كافئين مصرف می كنند، درصورت مصرف نكردن آن دچار سردرد می شوند. ساير عوارضی كه در اثر محروميت از كافئين ناشی می شوند عبارتند از: احساس خستگی، كاهش انرژی، كاهش تمركز و هشياری، تغييرات خلق و... با توجه به موارد فوق، پزشكان اصرار دارند كه افراد دچار پرفشاری خون، خانمهای باردار و كودكان تا حد امكان مصرف كافئين را كاهش دهند. به هر حال، كافئين خود مقوله مفصلی است كه بايد جداگانه به آن پرداخته شود.
در كنار اين مواد اصلی، از مواد رنگي مانند رنگ كارامل، طعمدهندهها و نيز نگهدارندهها هم در توليد نوشابه استفاده میشود.
دي اكسيد كربن: احتمالا نام آب گازدار را روی بطری های نوشابه ديدهايد. اين گازی كه از آن نام برده می شود، اغلب دی اكسيدكربن(همان گاز كربنيك خودمان ) است كه با فشار وارد بطری می شود و وقتی در بطری را باز می كنيد، فشار برداشته می شود و به صورت حباب خارج می شود.
شكر: اغلب نوشابهها به كمك شكر يا شيره ذرت شيرين می شوند .
اسيد: معروفترين اسيدهای به كار رفته در نوشابه اسيد سيتريك و اسيد فسفريك هستند. مزه تيزی كه به دنبال نوشيدن كولا احساس ميكنيد، ناشی از همين اسيدهاست.
كافئين: این ماده كه در بسیاری از نوشابهها وجود دارد، بهعنوان يك عامل محرك روی قلب و سيستم اعصاب مركزی اثر ميگذارد و موجب افزايش تمركز و هشياری می شود. كافئين بهطور موقت فشار خون را بالا ميبرد ولي در مورد اثرات درازمدت آن روي فشار خون هنوز يافته قابل استنادي وجود ندارد. اضطراب، احساس ناراحتي در شكم، اختلال خواب و...از ساير عوارض كافئين هستند. از ديگر عوارض مهم كافئين ايجاد وابستگي است، به طوری كه بيش از 50درصد كسانی كه به طور مرتب كافئين مصرف می كنند، درصورت مصرف نكردن آن دچار سردرد می شوند. ساير عوارضی كه در اثر محروميت از كافئين ناشی می شوند عبارتند از: احساس خستگی، كاهش انرژی، كاهش تمركز و هشياری، تغييرات خلق و... با توجه به موارد فوق، پزشكان اصرار دارند كه افراد دچار پرفشاری خون، خانمهای باردار و كودكان تا حد امكان مصرف كافئين را كاهش دهند. به هر حال، كافئين خود مقوله مفصلی است كه بايد جداگانه به آن پرداخته شود.
در كنار اين مواد اصلی، از مواد رنگي مانند رنگ كارامل، طعمدهندهها و نيز نگهدارندهها هم در توليد نوشابه استفاده میشود.
كولا چيست؟
كولا در اصطلاح به گروهي از نوشابههاي گازدار فاقد الكل گفته ميشود كه اغلب دي اكسيد كربن (گازكربنيك)، كارامل، كافئين، شكر و... دارند. واژه «كولا» از نام گياه كولا گرفته شده است. دانه اين گياه كه در غرب آفريقا ميرويد، در نوشابههاي اوليه بهعنوان منبع كافئين به كار ميرفت. اولين نوشيدني با طعم كولا در سال1881 ساخته شد ولي واژه كولا به دنبال اختراع كوكاكولا توسط دكتر جانز پمبرتون وارد لغات روزمره شد. كوكاكولا در نخستين سال توليد روزانه تنها 9 بطري نوشابه ميفروخت ولي بهتدريج گسترش پيدا كرد تا اينكه در سال 1895 نخستين كارخانه كوكاكولا در دالاس واقع در تگزاس به بهرهبرداري رسيد. از آن پس، انواع ديگر كولا مانند پپسيكولا و... توليد و وارد بازار شدند.
كولا در اصطلاح به گروهي از نوشابههاي گازدار فاقد الكل گفته ميشود كه اغلب دي اكسيد كربن (گازكربنيك)، كارامل، كافئين، شكر و... دارند. واژه «كولا» از نام گياه كولا گرفته شده است. دانه اين گياه كه در غرب آفريقا ميرويد، در نوشابههاي اوليه بهعنوان منبع كافئين به كار ميرفت. اولين نوشيدني با طعم كولا در سال1881 ساخته شد ولي واژه كولا به دنبال اختراع كوكاكولا توسط دكتر جانز پمبرتون وارد لغات روزمره شد. كوكاكولا در نخستين سال توليد روزانه تنها 9 بطري نوشابه ميفروخت ولي بهتدريج گسترش پيدا كرد تا اينكه در سال 1895 نخستين كارخانه كوكاكولا در دالاس واقع در تگزاس به بهرهبرداري رسيد. از آن پس، انواع ديگر كولا مانند پپسيكولا و... توليد و وارد بازار شدند.
چرا كولا فشارتان را بالا ميبرد ؟
بسياري از نوشابهها مقادير قابل توجهي كافئين در تركيبات خود دارند (بهطور متوسط 43 تا 65 ميليگرم در يك فنجان) و همين مسئله بدگمانيها درباره اثرات مصرف نوشابه بر ايجاد پرفشاري خون را افزايش داده است. .
چرا كولا استخوانهای تان را پوك ميكند؟
تحقيقات اخير ثابت می كند كه مصرف كولا خطر ابتلا به پوكي استخوان را افزايش میدهد. بر پايه تحقيقاتی كه نتيجه آن در شماره اكتبر 2006 نشريه انجمن تغذيه بالينی ايالات متحده به چاپ رسيده است، بين ميزان مصرف نوشابه و كاهش تراكم استخوان (يعنی همان پوكی استخوان) ارتباط مستقيمی وجود دارد.
در اين پژوهش، محققان تراكم استخوان را در نواحي مختلفی از استخوانهاي لگن و ستون فقرات 2500 خانم مورد ارزيابی قرار دادند و متوجه شدند كه صرفنظر از مسائلی همچون سن، يائسگی، ميزان مصرف كلسيم و ويتامين D، مصرف سيگار و...مصرف كولا به تنهايي تراكم استخوان در خانمها را 4درصد كاهش ميدهد. در اين مطالعه هم تفاوتي بين نوشابههاي رژيمي و غيررژيمي ديده نشد ولي معلوم شد نوشابههاي فاقد كافئين، خطر كمتري دارند.
با توجه به اين يافتهها، دانشمندان 2 عامل را در ايجاد پوكي استخوان در مصرفكنندگان نوشابه دخيل ميدانند؛ يكي كافئين و ديگري اسيد فسفريك. به گفته دانشمندان، كافئين موجب تداخل در جذب كلسيم توسط بدن ميشود و اسيد فسفريك (يا فسفات) كه ميتوانيد نام آنرا روي بسياري از بطريهاي نوشابه ببينيد، وقتي وارد بدن ميشود موجب خروج كلسيم از استخوان و در نتيجه پوكي استخوان ميشود.
البته يك خبر خوب هم براي آقايان وجود دارد و آن اينكه در اين مطالعه، رابطهاي بين مصرف كولا و پوكي استخوان در آقايان ديده نشد! بنابراين بهطور خاص به خانمها توصيه ميكنيم در مصرف نوشابه يك تجديدنظري بكنند!
تحقيقات اخير ثابت می كند كه مصرف كولا خطر ابتلا به پوكي استخوان را افزايش میدهد. بر پايه تحقيقاتی كه نتيجه آن در شماره اكتبر 2006 نشريه انجمن تغذيه بالينی ايالات متحده به چاپ رسيده است، بين ميزان مصرف نوشابه و كاهش تراكم استخوان (يعنی همان پوكی استخوان) ارتباط مستقيمی وجود دارد.
در اين پژوهش، محققان تراكم استخوان را در نواحي مختلفی از استخوانهاي لگن و ستون فقرات 2500 خانم مورد ارزيابی قرار دادند و متوجه شدند كه صرفنظر از مسائلی همچون سن، يائسگی، ميزان مصرف كلسيم و ويتامين D، مصرف سيگار و...مصرف كولا به تنهايي تراكم استخوان در خانمها را 4درصد كاهش ميدهد. در اين مطالعه هم تفاوتي بين نوشابههاي رژيمي و غيررژيمي ديده نشد ولي معلوم شد نوشابههاي فاقد كافئين، خطر كمتري دارند.
با توجه به اين يافتهها، دانشمندان 2 عامل را در ايجاد پوكي استخوان در مصرفكنندگان نوشابه دخيل ميدانند؛ يكي كافئين و ديگري اسيد فسفريك. به گفته دانشمندان، كافئين موجب تداخل در جذب كلسيم توسط بدن ميشود و اسيد فسفريك (يا فسفات) كه ميتوانيد نام آنرا روي بسياري از بطريهاي نوشابه ببينيد، وقتي وارد بدن ميشود موجب خروج كلسيم از استخوان و در نتيجه پوكي استخوان ميشود.
البته يك خبر خوب هم براي آقايان وجود دارد و آن اينكه در اين مطالعه، رابطهاي بين مصرف كولا و پوكي استخوان در آقايان ديده نشد! بنابراين بهطور خاص به خانمها توصيه ميكنيم در مصرف نوشابه يك تجديدنظري بكنند!
نكـته : برای كاهش تاثیر مصرف نوشابه روی دندانها، نوشابه را همراه با غذا میل كنید؛ ترجیحا از نی استفاده كنید؛ نوشابه را در دهانتان نگه ندارید و حداقل شبها از خیر مصرف نوشابه بگذرید. در ضمن بهتر است بدانید كه مصرف نوشابه برای دندانهای كودكان آثار سوء بسیار بیشتری دارد و اگر كودك شما به خوردن نوشابه عادت كرده، تنها و تنها خود شما مقصر هستید كه این عادت را در او ایجاد كردهاید
آیا كولا فایده هم دارد؟
از بدیهای نوشابه كه زیاد گفتیم، حالا كمی هم از خوبیهایش بشنوید:
1) در بسیاری از نواحي ايالاتمتحده گشتهای پلیس همواره گالنهای بزرگ كولا را به همراه دارند. اگر گفتید چرا؟ برای اینكه وقتی تصادف شد، به كمك كولا به راحتی میتوان خونها را از روی آسفالت شست!
2) شما میتوانید یك بطری نوشابه را روی چینی دستشویی خالی كنید و بعد از یك ساعت آنرا بشویید. اسید سیتریك موجود در نوشابه، تمیزی را برای شما به ارمغان میآورد!
3) از نوشابه میتوانید برای تمیز كردن رنگ سپر ماشین و تمیز كردن رسوبات اطراف ترمینالهای باطری اتومبیل استفاده كنید. همچنین برای شل كردن پیچهای زنگزده میتوانید كمی نوشابه روی آن بریزید و چند دقیقه صبر كنید. بس است یا باز هم بگوییم؟!
چرا كولا دندانها را میپوساند؟
اكثريت قريب به اتفاق نوشابهها مقادير فراواني كربوهيدرات (همان قند خودمان!) و اسيد (بهويژه اسيد فسفريك) دارند كه هر 2 از دشمنان شناخته شده دندانها به شمار ميروند.
اسيد، به 2 راه ميتواند موجب تخريب ميناي دندان شود؛ يكي اينكه بهطور مستقيم خورده شود (مثلا به همراه نوشابه ) و ديگري اينكه توسط باكتريهاي موجود در دهان كه اسيد توليد ميكنند، ايجاد شود و دندان را از بين ببرد. اين باكتريها با مصرف قند و اثراتي كه روي آن ميگذارند موجب ايجاد اسيد ميشوند. حالا خودتان تصور كنيد يك نوشابه مملو از اسيد و قند چه تركيب فوقالعادهاي براي تخريب دندانها ميتواند باشد. البته توجه داشته باشيد كه نوشابههاي فاقد قند يا رژيمي هم براي تخريب دندان به اندازه كافي قند دارند و البته اسيد آنها هم كه سر جايش است!
برای بررسی تاثیر مصرف نوشابه بر پوسیدگی دندان، پژوهشگران دانشگاه آیوا در یك مطالعه جالب، 5 بطری از انواع مختلف نوشابه را در نظر گرفتند و در هر بطری 4 دندان را بهمدت 25 ساعت قرار دادند. این پژوهش كه نتایج آن در كنگره سالیانه انجمن پژوهشگران دندان ايالات متحده ارائه شد، نشان داد كه قرار دادن دندان بهمدت 25 ساعت در یك بطری كوكاكولا موجب میشود مینای دندان تا عمق 92 میكرومتر (یعنی 92 هزارم متر) تخریب شود. این میزان برای كوكاكولاي رژیمی 61میكرومتر بود. البته این پژوهش اعتراض شركتهای نوشابهسازی را به دنبال داشته كه معتقدند؛ نوشیدن نوشابه با قرار دادن دندان در نوشابه خیلی فرق دارد! به هرحال با توجه به اینكه كمتر كسی حاضر است برای حفظ دندانهایش از مصرف نوشابه صرفنظر كند، دندانپزشكان به این توصیهها قناعت كردهاند: برای كاهش تاثیر مصرف نوشابه روی دندانها، نوشابه را همراه با غذا میل كنید و ترجیحا از نی استفاده كنید؛ نوشابه را در دهانتان نگه ندارید و حداقل شبها از خیر مصرف نوشابه بگذرید. در ضمن بهتر است بدانید كه مصرف نوشابه برای دندانهای كودكان آثار سوء بسیار بیشتری دارد و اگر كودك شما به خوردن نوشابه عادت كرده، تنها و تنها خود شما مقصر هستید كه این عادت را در او ایجاد كردهاید.
اكثريت قريب به اتفاق نوشابهها مقادير فراواني كربوهيدرات (همان قند خودمان!) و اسيد (بهويژه اسيد فسفريك) دارند كه هر 2 از دشمنان شناخته شده دندانها به شمار ميروند.
اسيد، به 2 راه ميتواند موجب تخريب ميناي دندان شود؛ يكي اينكه بهطور مستقيم خورده شود (مثلا به همراه نوشابه ) و ديگري اينكه توسط باكتريهاي موجود در دهان كه اسيد توليد ميكنند، ايجاد شود و دندان را از بين ببرد. اين باكتريها با مصرف قند و اثراتي كه روي آن ميگذارند موجب ايجاد اسيد ميشوند. حالا خودتان تصور كنيد يك نوشابه مملو از اسيد و قند چه تركيب فوقالعادهاي براي تخريب دندانها ميتواند باشد. البته توجه داشته باشيد كه نوشابههاي فاقد قند يا رژيمي هم براي تخريب دندان به اندازه كافي قند دارند و البته اسيد آنها هم كه سر جايش است!
برای بررسی تاثیر مصرف نوشابه بر پوسیدگی دندان، پژوهشگران دانشگاه آیوا در یك مطالعه جالب، 5 بطری از انواع مختلف نوشابه را در نظر گرفتند و در هر بطری 4 دندان را بهمدت 25 ساعت قرار دادند. این پژوهش كه نتایج آن در كنگره سالیانه انجمن پژوهشگران دندان ايالات متحده ارائه شد، نشان داد كه قرار دادن دندان بهمدت 25 ساعت در یك بطری كوكاكولا موجب میشود مینای دندان تا عمق 92 میكرومتر (یعنی 92 هزارم متر) تخریب شود. این میزان برای كوكاكولاي رژیمی 61میكرومتر بود. البته این پژوهش اعتراض شركتهای نوشابهسازی را به دنبال داشته كه معتقدند؛ نوشیدن نوشابه با قرار دادن دندان در نوشابه خیلی فرق دارد! به هرحال با توجه به اینكه كمتر كسی حاضر است برای حفظ دندانهایش از مصرف نوشابه صرفنظر كند، دندانپزشكان به این توصیهها قناعت كردهاند: برای كاهش تاثیر مصرف نوشابه روی دندانها، نوشابه را همراه با غذا میل كنید و ترجیحا از نی استفاده كنید؛ نوشابه را در دهانتان نگه ندارید و حداقل شبها از خیر مصرف نوشابه بگذرید. در ضمن بهتر است بدانید كه مصرف نوشابه برای دندانهای كودكان آثار سوء بسیار بیشتری دارد و اگر كودك شما به خوردن نوشابه عادت كرده، تنها و تنها خود شما مقصر هستید كه این عادت را در او ایجاد كردهاید.
نابودی کلیه ها با مصرف نوشابه
خطرات ناشی از این نوشیدنی به مقدار قند بالای آن محدود نمی شود، وزن را بالا می برد و برای افراد مبتلا به دیابت مضر است. یکی دیگر از خطرهای این نوشابه محتوای اسید فسفریک آن است؛ این ماده که در نوشابه یافت می شود دارای طعم و مزه ترش است؛ اسید فسفریک یک مانع در عملکرد کلیه است و موجب ترویج سنگ کلیه می شود.
محققان آمریکایی برای نشان دادن این پدیده 500 نفر را مورد آزمایش قرار دادند؛ تمام عادات غذایی در یک پرسشنامه جمع آوری شد؛ در این تحقیق مشاهده شد دو لیوان نوشابه خطر ابتلا به نارسایی کلیوی را دو برابر می کند، باید گفت در مورد نوشابه های لایت هم همین طور است. نارسایی کلیه یک بیماری شایع است و در حال حاضر 3 میلیون فرانسوی را تحت تأثیر قرار داده است.
بیماری کلیوی دیر تشخیص داده می شود و یک بیماری موذی است که طی سال ها به آرامی تکامل پیدا می کند تا زمانی که به صورت آشکار خود را نشان می دهد و غیرقابل برگشت است. افرادی که در معرض این بیماری هستند باید بیشتر مراقب باشند:افراد بالای 60 سال، افرادی که دارای سابقه بیماری کلیوی ژنتیکی، فشارخون بالا و به ویژه کسانی که در معرض خطر دیابت هستند. در حال حاضر به بیماران کلیوی توصیه می شود از نوشیدن نوشابه و دیگر مواد غذایی که دارای اسید فسفریک هستند مانند گوشت خودداری کنند چون موجب گسترش این بیماری می شوند؛ افراد سالم نیز باید مراقب مصرف روزانه خود باشند.
نوشابه و بیماری قلبی
یک پژوهش جدید نشان می دهد افرادی که مقادیر زیادی مواد غذایی و نوشابه های حاوی فروکتوز مصرف می کنند، به بیماری های قلبی و عروقی و دیابت دچار می شوند. این پژوهشگران درعین حال افزودند که منظور آن ها فروکتوز طبیعی موجود در میوه ها نیست بلکه منظور شربت ذرت مملو از ماده فروکتوز است.
فروکتوز قند طبیعی است که در میوه ها، عسل و برخی شیره ها یافت می شود و برای شیرین کردن بسیاری از غذاهای فرآوری شده و نوشیدنی ها مورد استفاده قرار می گیرد.
پژوهشگران تحقیقاتی را روی 559 نوجوان و جوان 14 تا 18 ساله انجام داده و دریافتند که رژیم غذایی مملو از فروکتوز با افزایش فشارخون، دیابت و عفونت های منجر به ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی در ارتباط است. این تحقیقات نشان داد:میانگین کلسترول خوب در جوانان و نوجوانی که در مصرف قند فروکتوز زیاده روی می کنند، پایین است.
بسیار مهم است که تعادل سلامتی را در غذاهای کودکان خود تامین کنیم و به شیرینی ها و قندهایی که در خانه یا خارج از آن مصرف می کنند، توجه کنیم. همچنین پژوهش ها نشان می دهد قند فروکتوز که به طور فراگیر در فراورده های غذایی به کار می رود، ممکن است باعث آن شود که سلول های چربی در کودکان با سرعت بیشتری تکثیر کنند و به این ترتیب می تواند نقش مهمی در چاقی کودکان و بزرگسالان داشته باشد.
خطرات ناشی از این نوشیدنی به مقدار قند بالای آن محدود نمی شود، وزن را بالا می برد و برای افراد مبتلا به دیابت مضر است. یکی دیگر از خطرهای این نوشابه محتوای اسید فسفریک آن است؛ این ماده که در نوشابه یافت می شود دارای طعم و مزه ترش است؛ اسید فسفریک یک مانع در عملکرد کلیه است و موجب ترویج سنگ کلیه می شود.
محققان آمریکایی برای نشان دادن این پدیده 500 نفر را مورد آزمایش قرار دادند؛ تمام عادات غذایی در یک پرسشنامه جمع آوری شد؛ در این تحقیق مشاهده شد دو لیوان نوشابه خطر ابتلا به نارسایی کلیوی را دو برابر می کند، باید گفت در مورد نوشابه های لایت هم همین طور است. نارسایی کلیه یک بیماری شایع است و در حال حاضر 3 میلیون فرانسوی را تحت تأثیر قرار داده است.
بیماری کلیوی دیر تشخیص داده می شود و یک بیماری موذی است که طی سال ها به آرامی تکامل پیدا می کند تا زمانی که به صورت آشکار خود را نشان می دهد و غیرقابل برگشت است. افرادی که در معرض این بیماری هستند باید بیشتر مراقب باشند:افراد بالای 60 سال، افرادی که دارای سابقه بیماری کلیوی ژنتیکی، فشارخون بالا و به ویژه کسانی که در معرض خطر دیابت هستند. در حال حاضر به بیماران کلیوی توصیه می شود از نوشیدن نوشابه و دیگر مواد غذایی که دارای اسید فسفریک هستند مانند گوشت خودداری کنند چون موجب گسترش این بیماری می شوند؛ افراد سالم نیز باید مراقب مصرف روزانه خود باشند.
نوشابه و بیماری قلبی
یک پژوهش جدید نشان می دهد افرادی که مقادیر زیادی مواد غذایی و نوشابه های حاوی فروکتوز مصرف می کنند، به بیماری های قلبی و عروقی و دیابت دچار می شوند. این پژوهشگران درعین حال افزودند که منظور آن ها فروکتوز طبیعی موجود در میوه ها نیست بلکه منظور شربت ذرت مملو از ماده فروکتوز است.
فروکتوز قند طبیعی است که در میوه ها، عسل و برخی شیره ها یافت می شود و برای شیرین کردن بسیاری از غذاهای فرآوری شده و نوشیدنی ها مورد استفاده قرار می گیرد.
پژوهشگران تحقیقاتی را روی 559 نوجوان و جوان 14 تا 18 ساله انجام داده و دریافتند که رژیم غذایی مملو از فروکتوز با افزایش فشارخون، دیابت و عفونت های منجر به ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی در ارتباط است. این تحقیقات نشان داد:میانگین کلسترول خوب در جوانان و نوجوانی که در مصرف قند فروکتوز زیاده روی می کنند، پایین است.
بسیار مهم است که تعادل سلامتی را در غذاهای کودکان خود تامین کنیم و به شیرینی ها و قندهایی که در خانه یا خارج از آن مصرف می کنند، توجه کنیم. همچنین پژوهش ها نشان می دهد قند فروکتوز که به طور فراگیر در فراورده های غذایی به کار می رود، ممکن است باعث آن شود که سلول های چربی در کودکان با سرعت بیشتری تکثیر کنند و به این ترتیب می تواند نقش مهمی در چاقی کودکان و بزرگسالان داشته باشد.
دیدگاه شما
QYTgkobFMxzyiUP
QYTgkobFMxzyiUP
TajJoBdSYg
TajJoBdSYg
NQroPpXWiHxKY
NQroPpXWiHxKY
SfxJnyBioKT
SfxJnyBioKT
PfuDkNaZzRKE
PfuDkNaZzRKE
egVPLdotzAQkqF
egVPLdotzAQkqF
ALGckeUg
ALGckeUg
IBzUjXWQbqG
IBzUjXWQbqG
mOMQiRDtIaYU
mOMQiRDtIaYU
xCGbYzZdjsTyQ
xCGbYzZdjsTyQ
yPiRanGfUtSsLZK
yPiRanGfUtSsLZK
yPiRanGfUtSsLZK
AOlCjLbJRBdaWq
gqKbRDmeHF
gqKbRDmeHF
gqKbRDmeHF
TFqmDnJShjEfboz
TFqmDnJShjEfboz
TFqmDnJShjEfboz
rBnoSLap
rBnoSLap
rBnoSLap
JBLynWAdFxqM
JBLynWAdFxqM
JBLynWAdFxqM
fwSlBIQxj
fwSlBIQxj
fwSlBIQxj
qSoVBOWZ
qSoVBOWZ
qSoVBOWZ
VljGLBTEA
VljGLBTEA
VljGLBTEA
BQuiyNGpThWlgUm
dEoJgXCFIlRHSWQs
BQuiyNGpThWlgUm
yxbMuJTQgImlhXn
PpqjshdDwHAk
yxbMuJTQgImlhXn
orwWumRGYHlnAS
wzvbysfXYJZ
orwWumRGYHlnAS
ZAP
ثبت دیدگاه